تئوری

یک پمپ تیغه ای چرخشی (روتاری پره ای) از 4 قسمت اصلی تشکیل شده است:

1- محفظه کمپروسور

2- روتورچرخنده تیغه ها

3- تیغه

4- فنر

در این نوع پمپ، روتور دو تیغه را که توسط یک فنر به دیواره فشرده می شوند، می چرخاند. در طی چرخش از 0 تا اندکی بیش از 180 درجه، هوا از یک طرف وارد محفظه می شود و پس از این مرحله هوا به طرف خارج از پمپ هدایت می شود.

 

برای آب بندی فضای بین تیغه و دیواره، از یک فیلم نازک روغن استفاده می شود؛ برای این منظور، قسمتی از این پمپ در روغن غوطه ور می باشد. در نتیجه، هوای خروجی نیز مقداری روغن همراه خود خواهد داشت؛ برای جداسازی روغن همراه بری شده در خروجی از یک فیلتر در اگزوز پمپ استفاده می شود.

 

میزان خلا (وکیوم) ایجاد شده به آب بندی تیغه با بدنه پمپ بستگی دارد؛ هر چه تیغه با بدنه پمپ بهتر آب بندی شده باشد، فشارهای پایین تری قابل دستیابی می باشد.

 

هر چه محفظه روغن بزرگتر باشد، پمپ بهتر خنک می شود و بازدهی روغن نیز بالاتر می رود.  در جلوی پمپ های روتاری روغنی معمولا یک شیشه مدرج تعبیه شده است تا سطح و کیفیت روغن پمپ قابل تشخیص باشد.

در صورت پایین آمدن سطح روغن، باید کاهش مقدار  روغن جبران شود. در غیر این صورت کاهش مقدار روغن، موجب خراب شدن تیغه های پمپ و افت فشار می شود.

 

اهمیت کیفیت روغن

در خلاءهای بالا (فشارهای پایین تر) کیفیت روغن پمپ اهمیت بالایی دارد؛ با کاهش فشار در خلاءهای بالا، نقطه جوش روغن پایین می آید و روغن در محفظه پمپ بخار می شود. روغن بخار شده  به صورت دود سفید رنگ در اگزوز دیده می شود.  در نتیجه در خلاءهای بالا ایجاد بخار روغن می تواند قدرت خلا را کاهش دهد.

 

تنفس و تماس بخار روغن با چشم در مدت طولانی خطرناک است. همچنین، امکان اشتعال این بخار نیز وجود دارد. لذا، نباید از پمپ های روغنی به مدت طولانی در فضاهای بسته استفاده کرد.

 

با توجه به این که روغن به شکل پیوسته از قسمت فشار بالا به قسمت فشار پایین گردش دارد، اگر حلالیت هوا در روغن بالا باشد گاز جذب شده در قسمت فشار بالا مجددا در قسمت فشار پایین به محفظه وکیوم نشت می کند. بنابراین کیفیت روغن پارامتر بسیار مهمی در میزان خلاء می باشد.

 

گاز بالاست

در هنگام پمپ کردن گازها همیشه مقداری بخار (آب) وارد پمپ می شود. اگر در مرحله کمپرس شدن هوا، فشار از فشار اشباع بخار در دمای پمپ بالاتر باشد، بخار (آب) درون محفظه پمپ کندانس و آب تشکیل شده وارد روغن می شود.

تولید آب را در روغن پمپ به صورت امولوسیون است.این حالت خواص روغ را تغییر می دهد و حتی ممکن است باعث شود که پمپ پر از آب شود.

در پمپ های تیغه ای چرخشی برای جلوگیری از میعان شدن بخار در محفظه پمپ از شیر گاز بالاست استفاده می شود.  

 

ایجاد خلاء در پمپ های تیغه ای چرخشی در سه مرحله انجام می شود:  ابتدا هوا در ورودی مکش می شود (2-1)،  سپس هوا متراکم می شود (5-4-3-2) و در نهایت فشار هوای متراکم شده باعث می شود که شیرخروج باز شود.

در محدوده حرکتی 3 تا 4 شیر گاز بالاست  عمل می کند و با هدایت بخار به خروجی مانع افزایش فشار و کندانس شدن بخار می شود.

یکی از مشکلات استفاده از شیر گاز بالاست، افت فشار خلاء نهایی است. معمولا سازندگان، فشار نهایی پمپ را در شرایط استفاده و یا عدم استفاده از شیر گاز بالاست در کاتالوگ دستگاه مشخص می کنند.